Dierenbegraafplaatsen
Op dierenbegraafplaatsen tonen we ons laatste respect voor de huisdieren die ons leven hebben verblijd. Vaak zijn de grafstenen en -zerken versierd met dierenkunst.
De oudste huisdierenbegraafplaats
| De oudste huisdierenbegraafplaats ter wereld ligt in Asnières, een voorstad in het noorden van Parijs: Le Cimetière des Chiens et Autres Animaux Domestiques. |
 Marquise en Tony: |  Graf van Lick |  Graf van Mémère 1914-1929 |
 |  |  Graf van Kiki |
Klik hier voor een filmpje van Barbara Gordon over Le Cimetière des Chiens en zie hieronder een film van Pangaïa Productions op Vimeo.
Nederlandse dierenbegraafplaatsen
Nederland kent ook enkele oude dierenbegraafplaatsen:
- Paleis 't Loo: op het terrein zijn de huisdieren van de 'Oranjes' begraven. Het oudste graf dateert uit 1886 en is van Baby, de eerste pony van de toen zesjarige Prinses Wilhelmina.
- Kasteel Amerongen: hier liggen diverse dieren van gravin Elisabeth van Aldenburg Bentinck (1892-1971) begraven. Het oudste graf is dat van Hector uit 1887, de hond van haar vader. De gravin heeft ook het dierenasiel De Hazenberg gesticht.
- Buitenplaats Beukenhorst in Wassenaar: Deze particuliere begraafplaats is rond1930 gesticht ten behoeve van de huisdieren, honden en een ezel, van de toenmalige bewoonster Adolphine Wilhelmina Anna barones van Lynden-gravin van Limburg Stirum van Warmond. Het oudste graf is dat van Molly uit 1936.
Het Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover had in 2019-2020 de tentoonstelling 'De Laatste Aai' die een eerbetoon bracht aan dode dieren. De tentoonstelling bood inzicht in de rouwcultuur, rituelen en narratieven rondom het dode dier. Waar dierenliefde bloeit is namelijk ook steeds meer aandacht voor hun sterven. Honden en katten krijgen in Nederland steeds vaker een waardig afscheid, maar dat geldt niet voor de miljoenen kippen, varkens, koeien en andere dieren die we eten. Tot hoever reikt ons verdriet?
In 1980 werd de Stichting Huisdieren Crematorium Nederland opgericht en bouwde deze stichting het eerste Nederlandse huisdierencrematorium in Stompwijk. Aanleiding was het gegeven dat steeds meer mensen een waardig afscheid wensten voor hun huisdier en niet wilden dat hun huisdier naar een destructor zou gaan. Het cremeren van huisdieren was volgens de wet echter verboden. In het begin was het dierencrematorium illegaal, maar een wetswijziging zorgde ervoor dat een huisdier voortaan ook gecremeerd mocht worden. Sinds 2007 is het in Nederland ook mogelijk om paarden te laten cremeren.
Een overzicht van dierenbegraafplaatsen en -crematoria in Nederland vind je hier. In Nederland bestaat ook een Dieren Natuurbegraafplaats getiteld De Aarde in Grashoek.
Twee bijzondere graven met dierenkunst
Twee bijzondere graven (voor mensen) wil ik hier nog onder de aandacht brengen. Het betreft graven waarop dieren een symbolische betekenis hebben. Ze dateren uit respectievelijk. de 16e en 17e eeuw.
De grafzerk van Marcus van Weelde (ca. 1490 -1548) | Het praalgraf van Willem van Oranje (1533-1621) |
 |  |
De Latijnse tekst Tempera Te Tempori op deze grafzerk in de vloer van de Domkerk betekent ‘Voeg u naar de tijd’. Het was in de 16e eeuw een vrij gebruikelijke spreuk. De spreuk wordt geïllustreerd met de afbeelding van twee slakken (onderaan) en een hazewindhond (bovenaan) de grafzerk. De slak staat voor langzaam, de hazewindhond voor snel. Daartussen moet je als mens je ritme en tempo vinden. | Dit praalgraf voor Willem van Oranje dateert uit 1623. Het is gemaakt door Hendrick de Keyser (1565-1621). De hond op het voeteneinde staat symbool voor trouw: de trouw van de hond aan Willem, maar ook de trouw van Willem van Oranje aan het volk. |
Meer weten?
Boeken
- Toms, J., Animal Graves and Memorials, 2006
- Val-Arno, A., L'île aux chiens: le cimetière pour animaux, Asnières, 1899 - Naissance et histoire, 2000
Film
- Documentaire over Le Cimetière des chiens D'Asnières sur Seine van Armand Isnard, 2020
